Duygusallık konusunu daha önce de yazdım. Şimdi biraz daha değişik yanlarını anlatmak, yaşamımıza nasıl egemen olduğunu beyindeki bazı bölgelerden de bakarak, siz okurlara sunmak istiyorum.

Duygusallık denen illet insanların mayasında var. Basit gibi görünmesine karşın, bazen ortada hiçbir şey yokken, aniden kendini gösteriyor ya da kendini bastırmış bir şekilde saklıyor.

Ancak, değişen yaşam ve çalışma koşullarına ayak uydurabilmesi için insanın duygularını tanıması da şart.

Deniyor ki; duygularını yönetebilen, doğru iletişim ve empati kurabilenler, kazanıyor . Bir başka deyişle,duygusal zekası yüksek olanlar ve bunu kullanabilenler başarılı oluyor.

Bu görüş bir açıdan doğrudur. Ancak burada duygusallık ile duyguları birbirine karıştırmamak gerektiğini de düşünüyorum.

Hayatta hem kariyer anlamında hem de özel yaşantıda duyguları tanımak ve onları yönetmek çok özel bir meziyet gerektirmekte.

Duygusallık, duyguları başarılı yönetememeden kaynaklı, kişiye yaşamını her noktasında, başarısızlık ve mutsuzluk getirecek duyguların kontrolsüz karmaşık açığa çıkışlardır.

Kendini tanımak, duyguları seyretmek ve onları yönetebilmekle başlar. Duyguları yok sayamayız. Ancak duyguların duygusallık adı altında karmaşık hal alıp da bizlere hükmetmesine izin de veremeyiz.

İşin püf noktası da esasen burası.

Ne var ki, eğitim almış kişiler bile, basit bir konuda dahi duygusallıklarının esiri olabiliyorlar.Örneğin; sesini, tavrını, ayarlayamayıp, aklını, mantığını kullanamayabiliyorlar.

Sonuçta, kendilerini istenmedik durumlara düşürebiliyorlar.

Toplumsal yaşamdan bir örnek verelim; Olimpiyat seçmelerinde Madrid'i elememiz büyük bir çoşku ile karşılandı. Ancak kısa bir süre sonra Tokyo-İstanbul seçimi vardı.

Bunu düşünmeden zafer çığlıkları atma, bu iş bitti gözüyle bakma neyin eseriydi ki? Bu komik durum, duygusallığın sergilenmesi değil de nedir? Nasıl izah edilebilir?

Sonrası malum. Büyük düşkırıklığı.

Açık bir farkla Tokyo'nun gerisinde kalmanın getirdiği hüznü yaşadık.

Niye böyle duygusal oluyoruz ki?

Olayın bir başka incelenmesi gereken yanı da var.

Katıldığımız hemen hemen bütün spor dallarında gerideyiz. Yüzmeden tutun atletizme, basketbola kadar.

Bunun en önemli nedeni; sosyal yaşamda, birbirimize olan davranışlarımızda, duygusallığın ön plana çıktığını ve empati kurabilme gibi duyguları kullanamadığımızı fark edemiyoruz.

Bunu biraz düşündüğümüzde önemli eksikliklerimizin olduğunu sanırım kabul edebiliriz.

Duygusallıktan vazgeçip, bu şekilde davranış ortaya koyduğumuzdaki kayıplarımızı görüp, kendimize bir ders çıkarsak herhalde daha doğru bir yaklaşım içinde oluruz.

Kısacası, duygusallığı ön planda yaşayan bugünkü insanın hali, ilk çağdakinden farklı bir durum arz etmiyor.

Şimdi, gelin isterseniz duygusallık konusunda bilim adamlarının beynin bazı bölümlerini ele alarak inceleyip, ortaya koyduklarına da bir göz atalım...

Beyinde duyguların, düşüncelerin ve hareketlerin bütünleşmesinde rol alan "bazal gangliya" adlı bir bölge var. Bu bölgenin fazlaca etkin olması endişe, kaygı, sinirlilik gibi duygusallıkları açığa çıkarabiliyor.

Duygusallık, beyindeki "singulat" adlı bölgenin aşırı çalışması ile geçmiş yaşantıları, kırgınlıkları unutamama, kin tutma, birşey istediği gibi olmadığında kızgınlık ortaya koyma şeklinde de kendini gösterebiliyor.

Diğer yandan "Prefrontal korteks"in etkin çalışmaması ise, daha çok güdüsel davranış ortaya koyma potansiyeli yaratarak, kişiyi hissi davranışlara sürükleyip, hatalardan ders çıkaramamaya sebep verebildiği gibi, sorun yaratma şeklinde de kendini gösterebiliyor.

Son olarak, "şakak lobu"nun düzenli çalışmaması da duygusal iniş ve çıkışları, dengesiz davranışları açığa çıkarabiliyor.

Unutulmamalı ki; gerçeklere aykırı düşecek, öz değerlere yapılacak yukarıda da incelediğimiz böylesine zıt hareketler, kimseye bir yarar getirmez.

Sevgili okurlar!

Hayatın duygusal olmayanın kazanması kuralına göre bir gelişme gösterdiğinin farkındasınız umarım.

Unutulmaması gereken husus; güven ortamının oluşması, olumlu diyologların tesisi, kişisel duyguların hükmettiği açığa çıkışlarla değil, duyguların tanıyıp , bunların farkına varan ve onları yönetebilen insanlarla gerçekleşiyor olması.

AHMED F. YÜKSEL

https://twitter.com/sufafy