Ülkemizde gerek icraat sahasında ve gerekse yazışmalarda bir hayli yanlışlar yapılıyor ama bunların yanlış olduğu birçoklarınca fark edilmiyor.

Resmi yanlışlarımız arasında telefonlarda alan kodu tabiri benim en çok dikkatimi çeken bir yanlıştır. Örnek olarak Düzce’mizin il kodu 0380 Alan kodları 214, 215 iken hala yazışmalarda 380 alan kodu olarak yazılmakta alan kodundan hiç bahsedilmemektedir.

 Akçakoca’nın alan kodu 611 ve 618 ve il kodu bağlı olduğu Düzce’nin ilkodu olan 0380’dir. Cumayeri’nin alan kodu 735 olduğu halde oranın alan kodu da Düzce’mizin ilkodu olan 380 olarak bildirilmektedir

Sakarya’nın il kodu 0264 olduğu halde ona da alan kodu denilmekte, 275.276 gibi alan kodları yok sayılmaktadır. Karasu’nun alan kodu 718, Kuyumcullu köyünün 757 olduğu halde bunlar isimlendirilmemekte, ilkodlarını alan kodu olarak kabul etmektedirler. Bu çok yanlış bir algı değil midir? 

Çeşitli dairelerin ünitelerine gönderdikleri Telefon Rehberlerinde bu yanlış uygulanmıştır. Bu yanlış düzeltilmelidir. Çeşitli ilçe ve kasabalarda alan kodları olduğu halde ve o alanda oturan herkesin bu kodları ortak olarak kullandıkları halde buna bir isim verilmemiştir. İl koduna il kodu dediğimizde bu isim kendiliğinden ortaya çıkacaktır.

“OYSA” KELİMESİNİ KULLANMA YANLIŞI

Aşağı yukarı tüm yazılarda “Halbuki” yerine “oysa” kelimesi kullanılmaktadır. Bu da büyük bir yanlıştır. “Halbuki” ifadesi “durum bu ki” veya “olay budur ki” anlamıyla manaya çok uygun düştüğü halde “Oysa ki” ifadesi sözün siyak ve sibakına uygun düşmemektedir. Bu kelimeye “O ise” anlamı yüklenebilir ancak. Bu da sözün arkası ve önüne uygun düşmemektedir.

RAKAM YAZIŞMALARINDA

Özellikle tarih yazılırken mesela “bir Ocak ikibinyirmibir”in  o1.01.2021 şeklinde yazılması, “bir Şubat ikibin yirmibir”in  01.O2.2021 olarak yazılması gereklidir; ama “bir Mart ikibinyirmibir”in 01.03.2021 şeklinde yazılması manktıyki değildir. Çünkü Rakamın önüne yazılan sıfır rakamı oraya başka bir rakam yazılarak yanlış bir mana çıkarılmasını önlemek içindir.  Bir Mart 2021 tarihini belirtmek için 01.3.2021 terkımindeki “3” rakamı üçüncü ayı göstermekte olup onun önüne 1 veya başka bir rakam yazmakla kafalar karıştırılmaz, yanlış olduğu hemen anlaşılır; çünkü senenin ayları “12”dir, 13 olamaz. Dolayısıyla üçüncü aydan itibaren yazılacak tarihlerde “ay”ı temsil eden rakamın önüne 0 (sıfır) koymaya gerek yoktur.

Gereksiz yere yazılan bu sıfır yüzlerce, binlerce yazılınca hem mürekkep harcaması fazla olur ve ham de yazılar uzayabilir. Gereksiz yere ne mürekkep harcamaya ve ne de yazılarımızı uzatıp sayfaları tüketmeye hakkımız vardır. Bunun israf olduğunu kısa bir düşünmeyle anlayabiliriz.

YABANCI KELİMELERİN SIKÇA KULLANILMASI

Yazılarda halkımızın çoğunun anlamayacağı kelimeleri yazmak da yanlıştır. İlle de yazmak gerekiyor, başka türlü ifade tam olmuyorsa parantez içinde o kelimenin manasını yazmak gerekir.

Ayrıca Yazarlarımızın birçoğu “psikoloji” ifadesini kullanmaktadırlar. Psikoloji “ruh bilimi daha doğrusu his bilimi” dir. Öyleyse bu kelimenin kullanılmasının arkasından “olarak” ifadesini kullanmak, yani “psikolojik olarak” demek çok yerde yanlış oluyor. Yüzdeyüz inanıyorum ki hiçbir yazar “his bilimi” veya “ruh bilimi olarak” manasını kastetmiyor, “hissi olarak” demek istiyor. Öyleyse bu durumlarda “psikolojik olarak” deyimi yerine “psikoyal olarak veya psişik olarak, yahut “hissi olarak” deyimlerini kullanırlarsa daha faydalı olacaklar, halkımız da huzur içinde yazılarını okuyacaklardır.

M. Hamdi GÜNER/Emekli Müftü