Türkiye Taş Kömürü Kurumu'nda çalışan bin 51 işçinin kredi kartı ve kefillik nedeniyle icralık olduğu ortaya çıktı. İşçilerin icralar nedeniyle dikkatsiz davranmaları 'ölümlü kazalara' davetiye çıkarınca TTK ve Sendika çözümü, işçiye kredi kartı, kredili mevduat hesabı kullanımı ile kefil olma konusunda eğitmeye karar verdi. Eğitimle borçlarından kurtulacak işçiler tıpkı Orhan Veli'nin ünlü şiirinde olduğu gibi, 'Şimdi kılıksızım, fakat / Borçlarımı ödedikten sonra/ İhtimal bir kat da yeni esvabım olacak' diyor.

Türkiye Taş Kömürü Kurumuna (TTK) bağlı maden ocağında Ocak ayında 9 işçi yaşamını yitirdi. Bu kazanın ardından Genel Müdür Burhan İnan, yayınladığı genelge ile aldıkları maaş üzerinde haciz bulunan maden işçilerini 'bu hacizler kalkmazsa sizi işten atacağız' diye uyardı. Ancak gelen tepkiler üzerine bu genelge 9 Ocak tarihli genelge yürürlükten kaldırılarak 23 Ocak tarihli yeni bir genelge yayınlandı. Bu genelgede işçilerin borçlarını kapatmaları veya azaltmaları konusunda yazılı olarak uyarılmaları, düştükleri zor durumdan kurtarılmaları ve motivasyonlarının artırılması için eğitilmeleri hususları yer aldı.

CHP Milletvekili Gülsün Bilgehan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın yanıtlaması istemiyle konuyla ilgili soru önergesi verdi. Bakan Yıldız, soru önergesine yanıtta TTK'da 2012 yıl sonu itibariyle 9 bin 991 işçinin çalıştığını ve bunlardan bin 51'inin icralık olduğunu bildirdi. Böylece her bir işçiye ait ortalama 4 icra dosyası bulunduğu ortaya çıkarken, bu sayının Karadon işletmesinde 10 dosyaya kadar çıkması dikkat çekti.

NEDEN KREDİ KARTI

TTK'da örgütlü olan Genel Maden-İş Sendikası Başkanı Eyüp Alabaş, kurumda çalışan 10 işçiden 1'inin neden icralık olduğu sorumuz üzerine , çarpıcı gerçeği şu sözlerle açıkladı: "2000 yılında ücretlerin banka aracılığıyla verilmeye başlamasının ardından tüm işçilere gelişigüzel, yüksek limitli kartlar dağıtıldı. İşçiler de bunun üzerine hem rahat harcama yaptılar hem de birbirlerine kefil oldular."

Ardından 2006 ve 2009 yıllarından sonra işe giren işçilerin düşük ücretlerle işe girdiklerini, bunların genç işçiler olduğunu dolayısıyla evlilik, düğün harcamalarını yine banka kartları ve kredilerle yaptıklarını vurgulayan Alabaş, "Böylece zincirleme bir sorun ortaya çıktı. Bir yanda kendi harcamaları diğer yanda kefillikleri nedeniyle sorun büyüdü" dedi.

DÜŞÜK ÜCRET TETİKLEDİ!

2006 yılında işe girenlerin kendinden öncekilerin maaşlarının yüzde 57'si ile işe başladığına dikkat çeken Alabaş, Türkiye'de açlık sınırının bin 25, yoksulluk sınırının ise 3 bin lira olduğunu anımsattı. 12 milyon çalışanın yarısının asgari ücret aldığına dikkat çeken Alabaş, dolayısıyla borçluluk sorununun sadece maden işçilerinin sorunu olmadığını emekliler başta olmak üzere çalışanların da sorunu olduğunu kaydetti. "Ama TTK Genel Müdürünün genelgesiyle maden işçilerinin durumu kamuoyunun gündemine geldi ve sanki sadece madencilerin sorunuymuş gibi bir algı oluştu" diyen Alabaş, "Ancak dünyanın en zor işidir maden altında çalışmak. Dolayısıyla diğer işçilere göre daha iyi beslenmeleri, daha iyi dinlenmeleri gerekir. Bunun için de yüksek ücret almaları şarttır. Ama işçilerimiz 1700 lira ila 2 bin 500 lira arasında maaş alıyorlar. Yoksulluk sınırının 3 bin lira olduğu bir ülkede, maden işçisinin 2 bin 500 lira ile geçinmesi düşünülemez. Kaza da olur icra da" diye konuştu.

10 BİN LİRA GIDIKLAMIŞ!

2010 yılından itibaren de kurumun maaşlar konusunda yeni bir bankayla anlaştığını açıklayan Alabaş, yeni bankanın işçilerin maaşına bakmaksızın kredili hesap ve kredi kartı limiti adı altında 10 bin liralık limit verdiğini söyledi. "Tabii bu limit işçilerimizi gıdıkladı. Kimi olsa gıdıklar" diyen Alabaş, bu gelişmeler sonunda 1051 işçiden 950'sinin 3-5 bin liralık borçları olduğunu anlattı. 100 kadar işçinin ise borçlarının 200 bine yaklaştığını açıkladı.

EĞİTİM VERİLECEK

Alabaş, TTK Genel Müdürü ile icra dosyalarının nedenleri üzerinde bir görüşme yaptıklarını ve bunun üzerine işçilere, kredi kartı, kredili mevduat hesabı, tüketici kredisi kullanma gibi eğitim verilmesi konusunda anlaştıklarını söyledi.

KONU TOPLU SÖZLEŞME MASASINDA

1 Ocak 2013- 31 Aralık 2014 dönemini kapsayacak toplu sözleşme görüşmelerinde bu konunun masada olup olmayacağı sorumuza ise Alabaş, "Biz öncelikle kamuda olduğu gibi eşit işe eşit ücret isteyeceğiz. Yani işçiler arasındaki 2006 ve 2009'dan sonra işe girenlerin 2000 yılından önce girenlerle ücretlerinin eşitlenmesini istedik. Ardından tüm işçilerimiz için enflasyon kayıplarını telafi edecek refah payı talebinde bulunduk" dedi.

HANGİ İŞLETMEDE KAÇ İŞÇİ BORÇLU?

Enerji Bakanı Taner Yıldız, Bilgehan'ın sorusuna verdiği yanıtta; TTK Genel Müdürlüğü'ne bağlı birimlerde 23 işçiye ait 113; Amasra Müessesesi'nde 107 işçiye ait 509; Armutçuk Müessesi'nde 124 işçiye ait 491; Karadon'da 402 işçiye ait 1759; Kozlu'da 177 işçiye ait 736 ve Üzülmez Müessesi'nde 217 işçiye ait 1005 olmak üzere toplam 1051 işçiye ait 4613 icra dosyası olduğunu açıkladı.

Kaynak: http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/22794117.asp

Haber : hürriyet.com