OLASILIKSIZ...
25 Mayis 2018 08:06:51
Tam bir ay sonra Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili genel seçimi için oy kullanacağız. Adaylar için bir anlamda kötü, bir anlamda iyi sürenin kısalığı.
Kötü, çünkü kendini ifade etmek için gitmesi gereken çok yer var ve çoğu ramazan ayında geçecek olan bu sürede gittikleri yerde boş sokaklarla karşılaşma riski var. Akşam gezileri derseniz, özellikle kırsalda iftarın ardından en fazla iki saat çalışmak mümkün olabilir.
Aynı zamanda iyi, çünkü uzun süren bir seçim kampanyasının adayları fena halde yorduğu biliniyor. Zonguldak'ta adayların çoğunun da genç olduğu göz önüne alınırsa, öyle ziyadesiyle yorulmadan oylar sandığa girmiş olacak.
Bir ay sonra ne olacak?
***
Olasılıksız diye bir kitap okumuştum, adamın başına bir iş geliyor, karşılaştığı olayların yol açabileceği ihtimalleri net olarak hesaplamaya başlıyor bu sayede. Bugünlerde seçim sonuçları ile ilgili tahminlerde siyaset yorumcuları da birer "Olasılıksız" havasında... Anketçiler bir yandan, köşekadıları bir yandan sonucun ne olabileceği konusunda görüşlerini anlatıyor.
Seçim olasılıkları üzerine söylenecek çok şey var. Elbette teorik olarak geçen seçimde binde iki oy alan partinin bu seçimde tüm vekillikleri çıkarma ihtimali var. Ama böyle ihtimaller öylesine düşük ki onları ihmal ettik diye kimse bizi suçlamaz herhalde. Yine de falanca parti buradan vekil çıkaramaz kabalığından kaçınmak gerektiği de doğrudur.
Önce geleneksel sonuçların tekrarı durumunda kimler meclis yolunu tutuyor bir bakalım. Kısa bir 7 Haziran dönemi haricinde genelde 3-2 gerçekleşiyor Zonguldak'ın vekil dağılımı.
24 Haziran seçimlerinde geçen seçimlerle aynı oy dağılımı gerçekleşirse, AK Parti Polat Türkmen, Ahmet Çolakoğlu ve Hamdi Ayan'la, CHP ise Ünal Demirtaş ile temsil edilecek.
Fakat listelerin yapısı, seçmen eğilimlerinin değişmesi vesaire durumlar nedeniylereferandumda Zonguldak'ta alınan sonuç da göz önüne alındığındaCHP'nin bu skoru tersine çevirmesi hiç zor değil. Bu durumda bir ihtimal AK Parti 2, CHP 3 olacak. Bu durumda Hamdi Ayan Zonguldak'ta kalacak, yerine CHP'den Umut Başoğlu gidecek.
Şimdi ittifaklar dönemi ya... Yukarıdaki olası sonuçlar, ittifakların içindeki İktidar ve Anamuhalefet dışındaki partilerin vekil çıkaracak oyu alamaması halinde mümkün olacak. Geleneksel sonuçta Cumhur İttifakı içinde, MHP vekil çıkaracak sayıya ulaşırsaki bu AK Parti'nin oyunun üçte birinden fazlasını alması demek oluyorsonuç 2-1-2 şeklinde gerçekleşiyor. Bu durumda Polat Türkmen, Ahmet Çolakoğlu, Hamdi Ayan, Ünal Demirtaş ve Deniz Yavuzyılmaz meclis yolunu tutuyor.
Eğer Cumhur ittifakında MHP vekil çıkaramaz da, Millet İttifakında İyi Parti vekil çıkarır da sonuç 3-1-1 olursa, CHP'den sadece Ünal Demirtaş meclise gidebiliyor. İyi Parti'den de Aydın Tümen TBMM yolcusu oluyor. Hem MHP, hem İYİ parti vekil çıkarırsa 2-1-1-1 oluyor ki bu durumda da Polat Türkmen, Ahmet Çolakoğlu, Hamdi Ayan, Ünal Demirtaş ve Aydın Tümen meclise gidiyor...
Millet İttifakı birinci çıkıp 3 vekili çıkarır da, Saadet ve İyi Parti Vekil çıkarırsa Cumhur ittifakında da MHP vekil çıkarmayı başarırsa, hayal edilebilecek en zor ihtimal gerçekleşmiş olacak. O zaman beş parti birer vekil çıkaracak:
Polat Türkmen, Hamdi Ayan, Ünal Demirtaş, Aydın Tümen, Burak Erol...
***
Gördüğünüz gibi ihtimaller karışık. Esas itibarıyla Cumhur veya Millet ittifakının 3, öbür ittifakın ise 2 vekil çıkardığı iki ayrı tablonun gerçekleşme ihtimali yüksek gözüküyor. İttifak dışında bir partinin Zonguldak'tan vekil çıkarma ihtimali ise beş partinin birer vekil çıkarmasından da düşük.
4-1 gibi bir sonuç olur mu? İmkansız değil ama zor. Her iki ittifakın sabit oyları belli Zonguldak'ta. Böyle bir şey olması halinde daha az oy alan ittifakın büyük partisi dışındakiler avuçlarını yalayacak. Fakat büyük ittifak içinde, daha az oy alan partinin şansı artmış oluyor. Çünkü iki kademeli d'hondt sistemine göre, böyle bir durumda küçük partinin alması gereken oy miktarı, 3-2 sonucunda olduğundan daha az olabilecek.
Anlayacağınız, o zaman sonuç 3-1-1 olacak. Bu ihtimalin gerçekleşmesi için 4-1 skoru, 3-2'den daha kolay zemin oluşturuyor. Ama bu daha önce de belirtildiği üzere imkansız değil ama zor.
Anlayacağınız bu seçim sistemi, ittifak oylarının toplamının artması halinde küçük partilere şans tanıyor. Genel anlamda oyu daha fazla olan ittifak üyesi partilere yarayacak bir sistem. Yine de ülke genelinde öyle yerler olacaktır ki, bu küçük partiler ittifakın büyük partisi haline gelecek, başka yerlerde büyük ortağa verdikleri desteği, onlardan fazlasıyla geri çekeceklerdir.
Şimdiden 24 Temmuz Sonrası için en az altı partininseçime girmeyip liste işbirliğine gidenler sayılırsa sekiz temsil edileceği, nispeten temsil oranları yükselmiş bir TBMM göreceğiz. Meclis içinde en az altı ayrı grup oluşacak yani.
Memlekette siyasetin kitabı yeniden yazılacak demektir bu...
ETİKETLER : Yazdır
Diğer Yazıları
© degisimmedya.com
İletişim Bilgileri Künye İstek, Şikayetleriniz İçin Tıklayın Tüm hakları saklıdır. İzinsiz kullanılamaz. Tel : 0 372 322 27 30
E-posta: info@degisimmedya.com