Diz protezi, özellikle ileri yaşlarda sık duyduğumuz bir ameliyat. “Dizime protez takılacakmış, peki sonra yürüyebilecek miyim?” ya da “Protez ne kadar dayanır?” gibi sorular hastalarım tarafından bana sıkça soruluyor. Gelin, diz protezini tüm yönleriyle ele alalım.

DİZ PROTEZİ NEDİR?

Diz protezi, kireçlenme (osteoartrit), romatizma veya ciddi kıkırdak hasarları nedeniyle bozulan diz ekleminin, metal ve özel plastik yüzeylerle değiştirilmesidir. Amaç, ağrıyı gidermek ve hastayı tekrar günlük yaşamına döndürmektir.

KİMLERE UYGULANIR?

• İleri derecede diz kireçlenmesi olanlara
• Günlük yaşamda yürümekte, merdiven çıkmakta zorlananlara
• İlaç ve fizik tedaviye rağmen ağrısı geçmeyenlere
• Eklem hareketi ileri derecede kısıtlananlara

Diz protezi, genellikle 50 yaş üstü ve yaşam kalitesi ciddi şekilde bozulan hastalara önerilir.

AMELİYAT SÜRECİ

Diz protezi ameliyatı ortalama 1-2 saat sürer. Modern yöntemlerle uygulandığında kan kaybı azdır ve çoğu hasta birkaç gün içinde ayağa kalkabilir. Ameliyat sonrası fizik tedavi süreci başarı için çok önemlidir.

PROTEZ NE KADAR DAYANIR?

Yeni teknolojiyle üretilen protezler, ortalama 15-20 yıl sorunsuz kullanılabilir. Kilo kontrolü, düzenli egzersiz ve doğru kullanım protezin ömrünü uzatır. Gerekirse ikinci kez değişim ameliyatı da yapılabilir.

AVANTAJLARI NELER?

• Ağrıların büyük oranda azalması
• Hareket kabiliyetinin artması
• Bağımsız yaşama dönüş
• Kısalmış bacak boyunun düzeltilmesi

Doğru hasta seçimi ve başarılı cerrahi ile hasta yaşam kalitesinde ciddi artış sağlanır.

RİSKLERİ VAR MI?

Her ameliyat gibi diz protezinin de bazı riskleri vardır:

• Enfeksiyon (çok düşük ihtimal, steril şartlarla önlenebilir)
• Protez gevşemesi veya aşınması
• Pıhtı oluşumu (önleyici ilaçlarla risk azaltılır)

Unutmayın, bu riskler nadirdir ve doktor kontrolüyle en aza indirilebilir.

AMELİYAT SONRASI HAYAT

Hastalar genellikle birkaç hafta içinde desteksiz yürüyebilir. Düzenli fizik tedavi ve egzersiz, tam iyileşme için şarttır. Spor yapmak isteyenler için yüzme, yürüyüş ve bisiklet en güvenli aktiviteler arasındadır. Diz proteziyle diz üstüne oturma, bağdaş kurma gibi hareketler kısıtlı olabilir ama günlük yaşam sorunsuz devam eder.

SIK SORULAN SORULAR

✔ Diz protezi sonrası namaz kılabilir miyim?
Evet. Diz üstüne oturmak ve bağdaş kurmak zor olabilir ama tabure veya sandalye desteğiyle namazınızı rahatlıkla kılabilirsiniz.

✔ Protez sonrası araba kullanabilir miyim?
Genellikle 4-6 hafta sonra, doktor kontrolünde güvenli şekilde araba kullanılabilir.

✔ Spor yapabilir miyim?
Yüzme, yürüyüş ve bisiklet gibi düşük etkili sporlar yapılabilir. Ancak koşu, sıçrama ve ağır yük bindiren sporlardan kaçınmak gerekir.

✔ Protez ömür boyu dayanır mı?
Modern protezler 15-20 yıl dayanır. Kiloya dikkat eden, düzenli egzersiz yapan hastalarda bu süre daha da uzayabilir.

✔ Ameliyat sonrası ağrılarım tamamen geçecek mi?
Çoğu hasta ağrıların büyük kısmından kurtulur. Ancak hafif gerginlik veya sabah tutukluğu zaman zaman olabilir.

SON SÖZ

Diz protezi, ileri kireçlenme nedeniyle hareket kabiliyeti kısıtlanan ve ağrıları dayanılmaz hale gelen hastalar için bir kurtuluş yoludur. Ameliyat kararı verirken korkularınızın sizi yönetmesine izin vermeyin; hekimden alacağınız doğru bilgi ve güvenle bu sürecin üstesinden gelmek mümkündür.

Op. Dr. Erol Günen
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Kas-iskelet sistemi hastalıklarında modern cerrahi yöntemler, spor yaralanmaları, eklem sağlığı ve koruyucu ortopedi uygulamaları alanında uzmanlaşmıştır. Sağlık okuryazarlığını artırmak, bilimsel bilgileri herkesin anlayabileceği bir dille sunmak ve toplumda sağlıklı hareket bilincini geliştirmek amacıyla yazılar kaleme almaktadır.