“Kırığı üfledi, düzeldi!” demeyin… Sağlığınız geri gelmeyebilir.

Günümüzde tıp ve teknoloji baş döndürücü bir hızla gelişiyor. Artık milimetrik görüntüleme yöntemleriyle kemikteki en küçük çatlaklar bile tespit edilebiliyor, robotik cerrahilerle eklemler yeniden şekillendirilebiliyor. Buna rağmen hâlâ bazı vatandaşlarımız, kırık-çıkık gibi ciddi ortopedik sorunlarında sınıkçılara, yani tıbbi eğitimi olmayan kişilere başvurabiliyor.

Sadece köylerde değil, şehir merkezlerinde bile “eli iyiymiş, kemiği yerine oturtuyormuş” diye kulaktan kulağa yayılan bu uygulamalar, hastanın hayatını riske atmakla kalmaz, telafisi çok zor sonuçlara da yol açabilir. Bu yazıda, neden sınıkçılardan uzak durmanız gerektiğini ve neden bilimsel tıbba güvenmenin en doğru yol olduğunu anlatmak istiyorum.

SINIKÇI KİMDİR? NE YAPAR?

Sınıkçı ya da halk arasındaki adıyla “çıkıkçı”, ortopedik travmalarla ilgili eğitim almamış; ancak geleneksel yöntemlerle kırık, çıkık, burkulma gibi sorunları “elle düzeltmeye” çalışan kişidir.

Sıklıkla şunları yaparlar:

• Röntgensiz tanı koyarlar,
• Steril olmayan ortamda müdahale ederler,
• Uygun olmayan pozisyonda kemik ve eklemleri zorlarlar,
• Ağrıyı “sabretmen lazım” diyerek geçiştirirler,
• Sonrasında oluşan komplikasyonların sorumluluğunu almazlar.

Oysa ortopedik problemler, sadece “kemiği yerine oturtmakla” düzelmez. Doğru tanı, görüntüleme, tedavi ve takip süreci gerekir.

SINIKÇILAR NEDEN TEHLİKELİDİR?

1. Yanlış Müdahale Kalıcı Sakatlığa Yol Açar
    Kemik veya eklem zorlanarak yerine yerleştirilmeye çalışıldığında, damar-sinir yapıları zedelenebilir. Bu durum, kalıcı his kaybı, kas erimesi veya hareket kısıtlılığına neden olabilir.
2. Tanı Konulmadan Yapılan Müdahale Zararlıdır
    Sınıkçılar genellikle görüntüleme yapmaz. Oysa basit gibi görünen bir burkulma, ciddi bağ yırtığı ya da kırık olabilir. Gözle anlaşılması mümkün olmayan bu durumlar yanlış tedaviyle daha kötüye gider.
3. Enfeksiyon Riski Yüksektir
    Steril olmayan ortamlarda yapılan uygulamalarda cilt altı enfeksiyonları, doku iltihapları veya açık kırık varsa kemik enfeksiyonları (osteomyelit) gelişebilir.
4. Geciken Doğru Tedavi, Sonuçları Ağırlaştırır
    Birçok hasta, sınıkçıdan sonra ortopedi uzmanına geldiğinde iş işten geçmiş olur. Kırık kaynamamış, çıkık kronikleşmiş ya da doku hasarı ilerlemiştir. Bu da daha büyük ameliyatlara, daha uzun iyileşme sürecine neden olur.

GERÇEK YAŞAMDAN ÖRNEK

Hemen her ortopedi uzmanının polikliniğinde, “önce sınıkçıya gittim” cümlesiyle başlayan dramatik hikâyeler vardır.

Bir hasta düşünün: Bileği burkulmuş, hafif ağrısı var. Sınıkçıya gitmiş, bileği sarmış, “bir şeyin yok” demiş. Günler sonra ağrı geçmeyince çekilen röntgende kırık tespit ediliyor. Ama gecikme nedeniyle artık düzgün kaynamamış. Sonuç? Ameliyat, platin, uzun süre fizik tedavi…

Oysa zamanında ortopedi uzmanına gelseydi, sadece alçıyla tedavi edilebilirdi.

BİLİME GÜVENMEK NEDEN ÖNEMLİ?

• Teşhis doğrudur: MR, röntgen, ultrason gibi teknolojilerle tanı koymak mümkündür.
• Tedavi bireye özeldir: Yaşınıza, aktivitenize, eşlik eden hastalıklara göre plan yapılır.
• Enfeksiyon kontrolü sağlanır: Steril koşullarda yapılan işlemler, ciddi komplikasyonlardan korur.
• Takip süreci bilimsel yöntemlerle yönetilir: Kırıkların nasıl iyileştiği, ne zaman yük verileceği, hangi egzersizlerin yapılacağı bellidir.

Bilimsel tıbbın sunduğu imkanlar sayesinde; hastalıklar sadece geçici olarak değil, kalıcı olarak iyileştirilebilir. Her aşaması ölçülebilir, değerlendirilebilir ve kontrol edilebilir.

UNUTMAYIN: SAĞLIK GERİ ALINAMAZ BİR DEĞERDİR

Kırıklar yanlış kaynarsa yeniden kırmak gerekir. Kaslar yanlış kullanılırsa kalıcı güç kaybı gelişebilir. Damar ve sinirler zedelenirse hayat boyu sürecek sorunlara yol açabilir.

Bir müdahaleyi yapan kişinin bilgisi ve sorumluluğu yoksa, sonucu da sağlıklı olamaz.

Sonuç: Sağlığınızı Şansa Bırakmayın, Bilime Güvenin

Sınıkçılar iyi niyetli olabilir, halk arasında saygı görmüş olabilirler. Ama ortopedi ciddi bir uzmanlık alanıdır. Her ağrıya, şişliğe, hareket kısıtlılığına “elle çekerek” çözüm üretmeye çalışmak, sorunu çözmez, derinleştirir.

Bir ortopedi uzmanına görünmek, belki birkaç saatlik bir zaman alır. Ama sınıkçıya gitmek, hayat boyu sürecek bir pişmanlığa dönüşebilir.

Sağlığınız sizin en kıymetli varlığınız. Bilgiyle, bilimle, tecrübeyle desteklenen doğru tedaviye yönelin. Unutmayın: Doğru ellerde yapılan müdahale, doğru sonuçlar doğurur.

YAZAR HAKKINDA
Op. Dr. Erol Günen
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Kas-iskelet sistemi hastalıklarında modern cerrahi yöntemler, spor yaralanmaları, eklem sağlığı ve koruyucu ortopedi uygulamaları alanında uzmanlaşmıştır. Sağlık okuryazarlığını artırmak, bilimsel bilgileri herkesin anlayabileceği bir dille sunmak ve toplumda sağlıklı hareket bilincini geliştirmek amacıyla yazılar kaleme almaktadır.

İletişim:
Telefon: +90 538 795 15 73
Web: www.ortopedirehberi.com
E-posta: info@ortopedirehberi.com
Instagram: dr.erolgunen
Facebook: op.dr.erolgünen