Batı Karadeniz Deniz ticaret Odası Başkanı İrfan Erdem Başbakan'a Ereğli ile ilgili önemli bir rapor sundu. Erdem, ilçenin, etkilendiği global ekonomik krizden el birliği ile çıkabileceğini bildirdi.

Erdem, yaptığı yazılı açıklamada, 2003’te açılı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan tersanelerin hiç de iyi durumda olmadığını hatırlattı.

Ereğli’nin, “Denizci millet, denizci ülke” ilkesine tam manasıyla sahip çıktığını savunan Erdem, şöyle dedi:

“’Denizci millet, denizci ülke’ ilkesine tam manasıyla sahip çıkan ilçemiz denizcilik okullarından tersanelerine, amatör denizcilikten balıkçılığına kadar birçok konuda ciddi atılımlar yapmış ve gurur verici gelişmelere tanıklık etmiştir. Ama maalesef ki ilçemiz 2008 yılında başlayan global krizden oldukça etkilenmiş, ciddi istihdam ve de ekonomik kayıplar yaşamıştır. Bize düşen görev, elbirliği ile bu krizden daha fazla etkilenmeden çıkabilmektir. Deniz Ticaret Odası Batı Karadeniz Bölgesi yönetimi olarak amacımız ülke genelinde bölgemizdeki kriz hakkında farkındalığı arttırmaktır.”

BAŞBAKAN’A RAPOR SUNDU

Erdem, tersanelerde yaşanan durumu içeren hazırladıkları raporu Başbakan Erdoğan’a ulaştırdıklarını belirtti.

Erdem’in Başbakan’a ulaştırdığı rapor ise şöyle:

“Sayın Başbakanım,

2003 yılında tarafınızdan temeli atılan karadeniz Ereğli tersanelerinin son durumu ve Ereğli’nin şu anki yaşadığı ekonomik kriz ile ilgili güncel bir çalışma sunmak istiyorum.

Karadeniz Ereğli sanayisi, ticareti, ekonomisi ve sosyal yapısı, 100.000 aşkın nüfusuyla Zonguldak ilinin ve Batı Karadeniz Bölgesinin en büyük ilçesidir. İlçemiz gelişmiş sanayisi ve yetişmiş insan gücüyle ülke ekonomisine ve devlet bütçesine yıllardır ciddi katkılar sağlamaktadır. Fakat Ereğli ekonomik açıdan tarihinin en kötü durumunu yaşamaktadır. 2001 krizinde Türkiye ciddi şekilde olumsuz etkilenirken ilçemiz bu krizi neredeyse hissetmedi bile ama bu sefer durum çok farklı.

 “İŞADAMLARI İNTİHAR EDİYOR!!!”

Ereğli’de yaşanan kriz Türkiye’de yaşanan krizin kat kat üzerinde olup gelinen durum vahim ve ciddi boyuttadır. 100 bin nüfuslu ilçemizde icra dosyası sayısı 35 bine, icraya düşen insan sayısı 43 bine ulaştı, 20 binin üzerinde insan göç etti. En korkuncu ise krizden bunalan işadamları intihar etmeye başladı.

Karadeniz Ereğli Ticaret ve Sanayi Odası’ndan alınan verilere göre; 2011 ve 2012 yılından 300’e yakın ticari işletme kapanmış ve birçok firma Vergi Dairesi, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Bankalara olan borçlarından dolayı Oda kayıtlarını kapatamaz hale gelmişlerdir. Karadeniz Bölgesi’nin en büyük Odalarından olan Karadeniz Ereğli Ticaret ve Sanayi Odası gün itibariyle Toplam 3487 üyeye sahip iken bunların sadece 2013’ü faaliyetlerine devam edebilmektedir. Çoğu sektör toparlanma sürecine girdi ama Ereğli’yi ayakta tutan Tersanelerimiz, ERDEMİR sacı üzerine işleme ve ticaret yapan firmalarımız, tüccarlarımız ayakta kalmayı başaramadı.

“MADENCİ GEMİ SATIŞA ÇIKARILDI!!!”

Size daha önce de göndermiş olduğumuz ‘Global Finansal Krizin Kdz. Ereğli Gemi İnşa Sanayi Üzerindeki Olumsuz Etkilerine ilişkin Raporumuzda’ belirttiğimiz gibi, 11 tersanede 7.000 fiili sigortalı, taşeron firmalarla birlikte toplam 11.000 kişi çalışmaktaydı. 2008-2009 dünya ekonomik krizi Türkiye'nin Tuzla'dan sonra 2.sıra tersane bölgesi olan Karadeniz Ereğli’yi de etkilediğinden bugün hemen hemen bütün tersaneler kapanmış durumdadır. Son olarak Dünya’nın dört bir tarafına bugüne kadar onlarca gemi yapan, ülkemizin ilk gemi ihraç eden tersanelerinden Madenci Gemi Sanayi A.Ş., İcra Müdürlüğü tarafından maalesef satışa çıkarılmış durumdadır.

Yan sanayisi ile birlikte yaklaşık 11.000 kişiye istihdam sağlayan tersanelerimizde şu an kesin verilere göre sadece 150 kişi istihdam edilmektedir. Bu rakamlar tersanecilik sektöründe Karadeniz Ereğli'nin içler acısı durumuna parmak basılmasının, bu konuda bir şeyler yapılması gerektiğinin apaçık göstergesi olarak karşımızda durmaktadır.

Global krizin etkileri hem istihdam, hem de yatırımlar üzerinde yıkıcı oldu. Tersanelerin tümü, deniz doldurularak inşa edildi. Emek ve çaba büyük, gelgelelim küresel krizin etkileri ağır…

 “EREĞLİ DENİZCİLİĞE SAHİP ÇIKIYOR”

Vurgulamak istediğim çok önemli bir konu var. Karadeniz Ereğli ‘Denizci millet, denizci ülke’ şiarına sahip çıkan bölgelerden biri. Denizcilik okullarından tersanelerine, amatör denizcilikten deniz temizliğine kadar birçok konuya el attık ve denizcilik ile ilgili tam bir seferberlik ilan ettik. Karadeniz Ereğli’de Türk denizcilik sektörü için gurur verici gelişmelere şahit olduk.

Kısacası Ereğli’de denizcilik ile ilgili son derece güzel faaliyetler yapıldı. Siz bu ülkede taş taş üstüne koyan herkesi yürekten kutluyorsunuz. Ereğlili denizcilerin sıkıntıları büyük ama umutsuz değiller. Biz; hükümet, sektör ve idare işbirliğiyle bu sıkıntıları aşacağımız inancındayız.”

 “BÜYÜK UĞRAŞ VE MÜCADELE VERİYORUZ”

Batı Karadeniz Deniz Ticaret Odası Başkanı İrfan Erdem, raporun ikinci bölümünde ise daha çok verilen mücadele ve yapılan çalışmalarla ilgili bilgilere yer vererek, şöyle dedi:

“Sayın Başvekilim;

Karadeniz Ereğli’de çalışan sigortalı isçilerimizi ve teknik elemanlarımızı dünya standartlarına uygun yetiştirmek için 1973 yılından beri büyük uğraş ve mücadele veriyoruz. İlçemiz göç alan bir yerken bugün maalesef yetişmiş iş gücümüz Ereğli’den göç ediyor. Tüm bu yaşanan olumsuzlukları tersine çevirmek için bilgimiz, potansiyelimiz, imkânlarımız ve tecrübelerimiz var. Ama desteğe de ihtiyacımız var.

Denizleri (6 milyon ton taş dökerek) doldurduk, milli ekonomiye katkı sağladık. Yeniden yapabiliriz.

Gemi İnşa Sanayi, desteklendiği ve geliştirildiği bütün ülkelerde önemli bir istihdam potansiyeli yaratan emek yoğun bir sektördür.

   Ülke endüstrilerinde Gemi İnşa Sanayi;

   a. Döviz girdisi sağlayan,

   b. Yabancı sermayeyi davet eden,

   c. Beraberinde yan sanayiyi sürükleyen ve gelişmesini sağlayan,

   d. Teknoloji transferini cezbeden,

   e. Ülke savunmasına hizmeti nedeniyle “Stratejik Önem” taşıyan,

   f. Deniz ticaret filosunu destekleyen

   g. Yan sanayi ile birlikte 1’e 7 oranında istihdam yaratan, bir ağır sanayi koludur.  

“BİRÇOK İŞ YAPILABİLİR”

Bu doğrultuda;

Ülkelerindeki zulümden kaçıp Türkiye’nin şefkatine ve misafirperverliğine sığınan Suriyeli kardeşlerimize Ereğli Demir Çelik Fabrikaları’ndan sac alarak tersanelerimizde konteyner ev üretebiliriz.

Karadeniz’e komşu ülkelere yapılan ticaretin en önemli limanı Ereğli limanlarıdır. Bu ülkelere yapılan seferlerde İstanbul ve Çanakkale boğazları geçilmez. Bu da taşımacılık masraflarında ciddi bir tasarruf sağlar. İlçemize kurulacak olan bir lojistik merkez bu ticaret için bir can damarı olacaktır ve bu merkezler için tersaneleri olan bölgeler en uygun alanlardır. Mevcut depoları ve atölyeleri ile en önemlisi yeni inşa gemilerin donatımı için

Kullanılan limanları ile tersanelerimizin birkaçı lojistik üssüne dönüştürülebilir. Bu proje sadece Ereğli değil, Batı Karadeniz Bölgesi’ni kapsayan ve göçü önleyerek bölge ekonomisini de canlandıracak hayati bir projedir. Ekonomik kriz nedeniyle faaliyetlerini durduran tersanelerimizin lojistik merkez olarak faaliyete geçmesi ile Ereğli’yi tekrar ekonomik olarak kalkındırabiliriz.

“DENİZ FİLOSU YENİLENEBİLİR”

Miadını doldurmuş (20-25 yaş ve üstü) olan gemilerin denizlerden çekilerek yenilerinin kullanıma sunulması yönünde adımları atılarak Tersane sektörünün yeniden canlandırılmasını, katma değer yaratan, istihdam yaratan bir sektör haline gelmesini sağlayabiliriz.

Hükümetimizin diğer ülke hükümetleri kanalıyla ithali sağlanabilen hizmet ve ürünlerin karşılığında (Gemi ihtiyacı olan ülkeler için) nakit karşılık yerine, Tersanelerimizde üretilen gemilerin verilmesinin (takas sistemi) sağlanabilmesi.

Karadeniz Ereğli Kuzey ülkelerine yapılan ihraç ürünlerinin sevkiyat için bölgemizde (Örn: Eski TTK Limanı) soğuk hava depolarının kurulması ve bölgemizin yaş meyve sebze ithalatında Lojistik üssü haline getirilebilmesi de mümkündür.

Karadeniz Ereğli tersanelerine gemi söküm izni verilebilir. Bu vesileyle Tersaneler Bölgesinin hemen yanı başında kurulu olan ERDEMİR’ in ihtiyacı olan hammaddelerin en önemlilerinden birisi olan hurda ihtiyacının bir kısmı karşılanabilir.

“YENİ TEŞVİKLER SAĞLANABİLİR”

1995 yılında imzalanan Avrupa Kömür ve Çelik Antlaşması hükümleri gereği Kömür ve Çeliğe devlet eliyle teşvikin verilememesi sonucu bölgemiz yan sanayi yatırımları yapamaz durumdadır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) ile imzalanan sözleşme maddelerinin tekrar gözden geçirilerek hazırlanması, gereken çalışma yapıldığını bildiğimiz Türk Demir-Çelik Sektörü Ulusal Yeniden Yapılandırma Planı’nın (UYYP) Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ile yakın istişareler ile bir an evvel sonuca ulaştırılıp bir çıkış noktası bulunmalıdır. Demir ve Çelik yatırımları konusunda Ülkemizin ilklerinin yaşandığı bölgemize teşvik ve/veya yatırım özendirici kolaylıklar sağlanarak ekonomik açıdan bölgeye katkı sağlanabilir.

“GEMİ SEKTÖRÜ DARBOĞAZA GİRMİŞTİR”

2000’li yıllardan itibaren atağa geçen ve 2008 yılında dünya dördüncülüğüne kadar yükselmiş olan Türk gemi inşa sektörü, kriz nedeniyle yaşanan sipariş iptalleri ve yeni gemi alımının oldukça azalması nedeniyle ciddi bir darboğaza girmiştir.

Kriz döneminde aldıkları devlet destekleriyle rekabetçiliklerini koruyan rakip ülkeler, krizi Türkiye’den daha iyi atlatmıştır.

Avrupa’daki üretim önemli ölçüde Uzakdoğu ülkelerine kaymaktadır. Avrupa’daki tersanelerin üretimleri spesifik alanlarla sınırlı kaldığından, Avrupa’dan kaçan üretimin bir kısmı Türkiye’ye çekilebilecektir.

Sübvansiyonların olmadığı bir ortamda, Türk gemi inşa sektörü, belirli ürün segmentlerinde, maliyetler bazında, dünyanın önde gelen gemi üreticileriyle rekabet edebilecek durumdadır. Ancak rakip ülkelerdeki sübvansiyonlar dolayısıyla sipariş alamamakta ve pazar kaybetmektedir.

Ülkemizde uygulanan teşvik mekanizmaları diğer ülkelerle kıyaslandığında oldukça yetersiz kalmaktadır. Diğer ülkelerin uyguladığı teşviklerin bir kısmının ülkemizde de uygulanması durumunda ise tersanelerimiz yeniden sipariş almaya başlayacaktır.

AB ülkeleri dahil, tersanelerine doğrudan ve dolaylı teşvik sağlamayan bir ülke bulunmamaktadır; özellikle Güney Kore, Çin, Brezilya ve Rusya gibi ülkeler gemi inşa sanayini ulusal politikalarının önemli bir parçası haline getirmiş ve son 2-3 yıl içerisinde krizi de bir fırsat telakki ederek, yeni teşvik mekanizmaları hayata geçirmişlerdir.

Sektör yükselişte olduğu dönemde, cari açığın azalmasına önemli ölçüde katkıda bulunmuştur. Yeniden sipariş alınmaya başlanması ile yalnızca net ihracat yoluyla değil, yerli armatörlere satışlar yapılması ve navlun gelirlerinin ülke içinde toplanmasıyla yine önemli katkıları olacaktır.

SON DURUMU RAPOR ETTİ

Erdem, raporunun son kısmında ise ilçedeki tersanelerin durumu ile ilgili detay bilgiler aktardı.

Bu kısımda, bölge tersanelerinin mevcut durumları, istihdam rakamları, mevcut tersane yatırımları ile global finansal krizin Karadeniz Ereğli gemi inşa sanayi üzerindeki olumsuz etkilerine ilişkin aktarılan bilgilerde şu görüşlere yer verildi:

 “AZİM Otel Turizm Denizcilik Metal İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Tersanesi

2009 yılında Hollanda’ya ihraç ettiği 2 adet römorkörden sonra yeni sipariş alamadığından, kendi imkânlarıyla işlerini idame ettirmeye ve yeni siparişler almaya çalışmaktadır.  

   Cansu Gemi Tersanesi (Zonguldak)

   Faaliyetlerini durdurmuştur.

   Ereğli Gemi Sanayi Tersanesi

   Tüm imkanlarını zorlayarak, kendi gücü ile faaliyetlerine devam etmekte olup,

   25.000DWT luk kimyasal tankeri denize indirilmiş, teçhiz aşamasındadır.

   1adet 8400 DWT kimyasal tanker limanda teçhiz edilmektedir.

   1 adet 25 metre römorkör limanda teçhiz edilmektedir.

   1adet 5300 DWT paslanmaz tanker kızaktadır.

   1 adet 8400 DWT kimyasal tankerin blokları kesilmiş imalatı beklenmektedir.

   Gündoğdu Gemi Tersanesi (Karasu )

    2011 yılında faaliyetlerini durdurmuştur.

   Med - Yılmaz Gemi Sanayi Tersanesi

   Yeni sipariş alınamaz ise faaliyetlerini durduracaktır.

   Madenci Gemi Sanayi Tersanesi

Kızakta kuru teknesi bitmiş, donanımının yüzde50’si tamamlanmış halde    2 adet 9.750 DWT kuru yük gemisinin armatörü tarafından siparişi iptal edildiği için ve yeni sipariş alamadığından faaliyetini durdurmuştur.

   Usta Mehmet Oğlu Gemi Sanayi Tersanesi

   Yeni sipariş alamadığından faaliyetlerini durdurmuştur.

   USMED Gemi İnşa Sanayi Tic. A.Ş. Tersanesi

   En son 8400 DWT kimyasal tanker Mayıs–2011 tarihinde denize indirilmiş olup, herhangi bir siparişi bulunmamaktadır. Faaliyetlerine ara vermiştir.

   Usta Oğlu Gemi Sanayi Tersanesi

   Yalova’da çelik inşası tamamlanmış olan 4500 DWT kimyasal tanker kızağa çekilmiş fakat herhangi bir işlem yapılmamaktadır. Yeni sipariş alınmadığı takdirde faaliyetlerine ara verecektir.

   10. UMO Gemi Sanayi Tersanesi

    Faaliyetlerini durdurmuştur.

   İSTİHDAM RAKAMLARI

Gemi inşa sektörü bire yedi oranında istihdam sağlayan bir sektördür. Karadeniz Ereğli – Zonguldak özel sektör tersanelerinde ve denizcilik sektöründe İŞKUR resmi rakamlarıyla istihdam edilen personel sayılarının yıllara göre dağılımları ise;

2006’da 1585, 2007’de 2157, 2008’de 7000, 2009’da 1450, 2010’da, 481, 2011’de 300 ve 2012 Eylül itibarıyla da 150 olarak gerçekleşmiştir."

Haber : Ereğli'nin Sesi