2020’DE BUNLARI KONUŞTUK!

Karadeniz Ereğli’de 2020 yılında birçok gelişme ve tartışma yaşandı. Ereğli kamuoyunun en fazla konuştuğu gündem maddeleri arasında Koronavirüs salgını ve salgına karşı yürütülen çalışmalar, kısıtlamalar ve yaşananlar ilk sırayı aldı. Kamuoyunu en fazla meşgul eden ikinci konu ise Erdemir ve Ereğli arasındaki ilişkiler üzerinde yaşanan tartışmalar oldu. İlçede,  2014 yılı sonundan bu yana tartışılan Üniversite Kampüsü meselesi de gündemde hayli büyük yer tuttu.

2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan Kentinde başladığı haberleri gelen yeni bir salgının haberleri, kısa sürede dünya gündeminde ilk sıraya oturdu.  Salgın, dünyada bir buçuk milyonun üstünde can kaybı yanında, sağlık sistemlerini zorlayan vaka sayılarına ve kısıtlamalar dolayısıyla büyük ekonomik kayıplara yol açtı.

Salgın Karadeniz Ereğli’de de 2020’nin ilk günlerinden itibaren önce uzaklardan gelen bir fısıltı, sonra da giderek daha fazla hayatın içine karışan bir unsur halinde hissedildi. Yıl sona erdiğinde, yaklaşık 200 bin nüfusu olan ilçede binlerce vaka sayısı ve 180’i aşkın can kaybı gerçekleşti.

KORONAVİRÜS GELİYOR… ORADA BİR SALGIN VAR UZAKTA…

Ocak ayının sonlarına doğru, Çin merkezli ölümcül bir salgın hastalığın ilk işaretleri gelmeye başladı.  Bir maske fabrikasından yapılan açıklamada salgın dolayısıyla, maske stoklarının tükendiği açıklandı. Ancak çeşitli şüpheli haberlere rağmen, Türkiye’de ilk Koronavirüs vakasının tespiti, Mart ayına kadar gerçekleşmedi.

27 Şubat’ta Koronavirüs haberleri Zonguldak’ta da manşetlere tırmanmaya başladı. İranlı 16 tır şoförüne test yapıldı, pozitif vakaya rastlanmadı.  16 Mart’ta Ereğli Devlet Hastanesi’nde bulunan bir kişiye yapılan testin negatif çıkmasına rağmen esnaf Koronavirüs önlemleri almaya başladı. 17 Mart’ta umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin içişleri bakanlığı genelgesiyle kapatılmasıyla, yıl boyunca sürecek kısıtlamalar zincirinin ilk halkası başladı. 18 Mart’ta Kaymakam Çorumluoğlu, ilçede Koronavirüs nedeniyle vefat eden birinin olmadığını açıkladı.

PANDEMİ İLE TANIŞIYORUZ… İLÇEDE İLK VEFAT 16 NİSAN’DA

20 Mart’ta Sırbistan’dan Ereğli ve Alaplı ilçelerine dönen 7 kişi gözlem altına alındı ancak bu kişiler arasında da korona vakasına rastlanılmadı. Valilik aynı günlerde yaptığı toplantıyla Koronavirüs tedbirlerinin kapsamını genişletti. Bakanlık genelgesi doğrultusunda, 65 yaş üstüne sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başladı.  Zonguldak genelinde okullar maske ve tıbbi cihaz üretimi için kolları sıvadı.  Bu arada 24 Mart’ta bir kişinin koronavirüsten öldüğüne ilişkin bir söylenti yayıldı.  Valilik yaptığı açıklamada şahsın testinin negatif çıktığı, bir kişinin daha test sonucunun beklendiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Mart’ta ek tedbirleri açıkladı. 6 Nisan’da Zonguldak’ta ilçeler arasında geçiş de yasaklandı.  11-12 Nisan tarihlerinde, Türkiye genelinde 30 büyükşehir ve solunum yolları hastalıklarının çok görüldüğü Zonguldak’ta sokağa çıkma yasağı ilk kez uygulandı. Yasak sonraki haftalarda da devam etti. Ereğli’de Belediye, AK Parti ve çeşitli kuruluşlar şehir merkezi ve köylerde maske dağıtımı gerçekleştirdi.  Türkiye genelinde 24 Nisan itibarıyla 50 kişi hayatını kaybetmiş, 666 pozitif vakaya rastlanmıştı.  Bu tarihte Zonguldak genelinde pozitif vaka sayısı 134 idi. Ereğli’de ise ilk vefat vakası 16 Nisan’da görüldü. Bu dönemde salgının ilk dalgası etkilerini iyice hissetirdi ancak can kaybı  15 Haziran’a kadar yaşanan 4 vefatla sınırlı kaldı.

ARTÇI DALGA DAHA ŞİDDETLİ

Yaz aylarında salgın vakalarında gerileme görülmesiyle yeni bir sosyolojik kavram olan “Kontrollü Sosyal Hayat” adı altında tedbirler gevşetildi. 9 Haziran’da Ereğli’de yol güzergahlarında uygulanan kısıtlamalar sona erdirildi.

Ancak, salgın sona ermemişti.  Ağustos ayının ilk günlerinde kutlanan Kurban bayramında şehirlerarası kısıtlamaların kalkmasıyla,  büyükşehirlerde ikamet eden vatandaşlar Anadolu’daki akrabalarını ziyaret için yollara düşünce, nispeten daha iyi durumdaki Anadolu şehirlerinde, (Ve Zonguldak’ta) vakalar yeniden yükselme eğilimine girdi. Bunun üzerine yeni kısıtlamalar getirildi.Toplu etkinliklerde maske ve sosyal mesafe kurallarından taviz verilmeyeceği açıklandı. Filyasyon takipkurulları oluşturuldu. Taziyelere kısıtlama getirildi, il Salgın denetim kurulları oluşturuldu. İl ve ilçelerde haftalık denetimler başladı.

Bu gelişmeler, eğitimi de etkiledi. Yeni eğitim öğretim yılı 1 Eylül’de online olarak başladı. Bu arada 21 Ekim tarihi itibarıyla öncelikle okul öncesi eğitim olmak üzere yüz yüze eğitime geçilmesi kararı alındı ama vaka sayılarında artışa bağlı olarak büyük oranda geçiş tamamlanmışken, yeniden online eğitime geri dönüldü.

Eylülün ilk günlerinde Zonguldak Valiliği, içişleri bakanlığı genelgesi doğrultusunda toplu etkinliklere sınırlamalar getirdi.  4 Eylül’de, Ereğli Kaymakam Vekili ve Alaplı Kaymakamı Vedat Yılmaz, ilçede belirlenen 4 ölüm, 123 pozitif vakanın bulunduğunu, bunun altı katı kadar bir rakamın da filyasyon kapsamında olduğunu açıkladı. Bu tarihten sonra vaka ve vefat sayıları hızla arttı. Kaymakam Çorumluoğlu, 10 Eylül’de vefat sayısının 8’e, vaka sayısının ise 143’e yükseldiğini açıkladı.

Gelişmeler, bu rakamların henüz bir başlangıç olduğunu gözler önüne serdi. 13 Eylül’de filyasyon ihlalleri görülmesi üzerine, ihlali yapanların karantina sürelerini uzaktan eğitim yüzünden boşalan yurtlarda tamamlaması kararı alındı. Vali Mustafa Tutulmaz, 23 Eylül’de Ereğli’ye yaptığı ziyarette, Zonguldak’ta rakamların sıkıntı verici olmadığını, ancak Ereğli’de vaka yoğunluğunun arttığını açıkladı. Bu açıklamadan bir gün sonra, Ereğli’de can kaybı 16’ya yükseldi. Bu tarihlerde Koronavirüs salgınının yol açtığı ölümlerin sürekli katlanan bir geometrik dizi şeklinde çoğaldığı gözlemlenmeye başladı.

Tedbirler bu dönemde daha da yoğunlaştı, bazı kurumlara girişte HES Kodu alınması zorunluluğu getirildi.  19 Ekim’de denetimlerin haftada 7 gün gerçekleştirilmesine ilişkin içişleri bakanlığı genelgesi yayınlandı.

2 Kasım’da Ereğli’de Koronavirüs kaynaklı vefat sayısı 33’e yükseldi.  Böylece,  İlk ölümün yaşandığı 16 Nisan 1 Eylül tarihlerinde 4 olan vefat sayısına 1 Eylül’den 1 Kasım’a kadar geçen süre içinde 29 vefat daha eklenmiş oldu. Bu tarihte artık işin ciddiyeti büyük oranda ortaya çıkmaya başlamış, günlük vaka ortalaması 55’e yükselmişti.  Ereğli’de 20 Kasım’da vefat sayısı 57’ye Kasım ayı sonunda ise 72’ye yükseldi. Bu tarihten sonra günlük olarak iki ila dört arasında ölüm vakaları görülmeye başlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Kasım’da haftalık vaka artış oranı yüzde 50’yi geçen iller arasında Zonguldak’ın da bulunduğunu açıkladı.  6 Aralık’ta Karadeniz Ereğli’de vefat sayısı 100’ü geçti.  Ölümlerin çoğu 70-79 yaş aralığında gerçekleşti. Yıl sona erdiğinde, Korona kaynaklı ölümlerin sayısı 180’i geçmişti.

Aralık ayının sonlarına doğru, İçişleri Bakanlığı genelgesiyle, oteller, eğlence mekanları, dinlenme tesisleri gibi yerlerde yılbaşı etkinliği yapılması yasaklandı. Vatandaşlara da aile içi kutlamalar yapılmaması uyarısında bulunuldu.

ÇİN AŞISI… AŞILAMA YENİ YILDA…

Salgın boyunca, dünya genelinde yürütülen aşı çalışmaları gündemde önemli bir yer işgal etti. Aşıların hazırlık aşamalarının tamamlanmasının ardından Türkiye ilk etapta, Çin’de üretilen bir aşı için 50 milyon dozluk bir anlaşma yaptı.  Aşıların gelmesinde yaşanan kimi aksaklıklara rağmen, 30 Aralık’ta Çin’den beklenen aşılar Türkiye’ye ulaştı.

Yeni yılla birlikte aşılama çalışmasına başlanması bekleniyor.  Tıp otoritelerinin büyük bölümü, Çin aşısına karşı oluşan olumsuz önyargının yersiz olduğu açıklamasında bulunurken, salgının aşılama çalışmalarının başlamasıyla yıl içinde kontrol altına alınabileceğine ilişkin umut gün geçtikçe ağırlık kazanıyor.

BİTMEYEN GÜNDEM… ERDEMİR-EREĞLİ İLİŞKİLERİ

Ereğli’de en fazla konuşulan ikinci konu ise Erdemir ve başta belediye olmak üzere Ereğli arasındaki ilişkiler oldu.

Posbıyık, yılın ilk günlerinde partisi CHP’ye yaptığı ziyarette Erdemir’e karşı yeni bir cephenin ilk cümlelerini kurdu. CHP’li Başkan, Hüseyin Uysal döneminde Ereğli’nin su ikmali ile ilgili sözleşmenin hukuki olmadığını ve konunun mahkemeye götüreceğini açıkladı. Bu konuda yapılan çeşitli açıklamaların ardından Posbıyık, Şubat ayı meclis toplantısında, “Sert sözlerimizi bir dosyaya koyup kapağını kapatıyor, çekmeceye kilitliyorum” diyerek gerginliğin geçici süreliğine azalmasını sağladı.

Pandeminin gölgesinde Ağustos ayında tatile giren meclisin, Eylül ayındaki ilk toplantısında gündem dışı konuşma yapan Halil Posbıyık yeniden OYAK’a yüklendi. Posbıyık, bazı projelerdeki çözümsüzlüğü ise Zonguldak milletvekillerinin tavrına bağladı.  Halil Posbıyık, 1 Ekim’de yaptığı bir açıklamada ise, Erdemir’in üst kademelerindeki bazı Ereğlililerin kendileri aleyhinde haber taşıdığını belirterek, “Esas ihanet eden içimizdeki İrlandalıar” ifadesini kullandı.

Erdemir, 5 Ekim tarihli bir açıklamayla, Belediye Başkanı Posbıyık’ın çevresindekiler tarafından yanlış bilgilendirildiğini ifade etti. Açıklamada görüşme çağrısında bulunuldu. Posbıyık, 7 Ekim’de yapılan Meclis toplantısında, Erdemir’in açıklamasına cevap verdi. Posbıyık, “Sürekli bizi mahkemeye veriyor, haklarımızı elimizden almaya çalışıyorlar. Bizi küçük görüyorlar” açıklamasında bulundu.

Belediye cephesinde yılın son çeyreğinde Bozhane Balıkçı Barınağı içinde bulunan Balık Lokantalarının statüsü de tartışıldı. Belediye Meclisi, 8 Ekim’de söz konusu alanı “Günübirlik Turizm Alanı” ilan eden kararı aldı.  Bu karar, Su Ürünleri Kooperatifi yönetimi tarafından mevcut statüyü bozacağı ve lokantaların kaldırılmasına yol açacağı gerekçesiyle eleştirildi. Tartışmalar kamuoyunda “Rant Kavgası” olarak değerlendirildi.

ÜNİVERSİTE KAMPÜSÜNDE TÜNELİN UCU…

Üniversite kampüsü yıl boyunca devam eden temel konular arasında, son birkaç yıldır olduğu gibi en ön sıralarda yer aldı. 15 Ocak’ta bir açıklama yapan Kdz Ereğli Kaymakamı İsmail Çorumluoğlu fakülteler kampüsünün ortak bir çalışmanın ürünü olacağını söyledi. 17 Ocak’ta, hayırsever Ahmet Erman, annesi Necla Erman adına, kampüs projesi kapsamında yapılacak çalışmalara 4 milyon liralık bağışta bulundu.

Ereğli Belediye Meclisi’nin şubat ayı toplantısında, Kampüs inşaatı için gerekli son imar düzenlemesini onayladı.  Belediye Başkanı Halil Posbıyık gelişmeyi “Ereğli tarihine not düşecek bir konu” olarak değerlendirdi.. 12 Şubat’ta Ereğli Protokolü, Rektör Çufalı’ya kampüs konulu bir ziyaret gerçekleştirdi. Belediye Başkanı Halil Posbıyık, mart ayındaki meclis toplantısında da mülkiyeti belediyeye ait arsaların hazineye devredildiğini, kampüs inşaatı için son pürüzlerin kalktığını açıkladı. Ancak inşaata başlamak Aralık ayına kadar mümkün olamayacaktı.

7 Haziran’da Ereğli esnafı arasında yapılan mülakatlar, gecikmenin “Zonguldak Lobisi” ne çıkarıldığını ortaya koydu.  8 Haziran’da dönemin AK Parti İlçe Başkanı Mehmet Fatih Çakır, kampüs inşaatından vazgeçilmediğini ve çalışmalarının sürdüğünü açıkladı. Çakır, daha sonra bir radyo programında, “Lobiyse, Ereğli’nin de bir lobisi var” ifadelerini kullandı.

Rektör Çufalı’nın Temmuz ayı başında düzenlediği basın toplantısında, Ereğli kampüsü için umut verici ifadelerde bulunmasına da ilçe kamuoyunda şüpheyle yaklaşıldı.

29 Temmuz’da Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saadet Oruç, Zonguldak valisi Mustafa Tutulmaz, Rektör Mustafa Çufalı ve diğer ilgililerle birlikte kampüs alanında bir ziyaret gerçekleştirdi. Oruç, “Burada cumhurbaşkanımızın sözü var Ereğli mitinginde verdiği. Bunu takip edeceğiz” dedi.

23 Kasım’da kısa süre içinde kampüs alanında hafriyat çalışmalarına başlanacağı açıklandı. Aralık ayının ortalarında iş makineleri eski devlet hastanesi alanına girdi. Alanda ilk temelin 2021 yılında atılması bekleniyor.

Haber : Çiğdem Koç